Z inicjatywy Pleszewskiego Towarzystwa Kulturalnego została wydana w 2007 r. monografia Bożeny Kowalskiej "Marian Bogusz - artysta i animator". Promocja tej publikacji odbyła się w pleszewskim Muzeum Regionalnym 12 lutego 2008 r. Towarzyszyła jej wystawa malarstwa i rysunku Mariana Bogusza. W trakcie spotkania J. Szpunt - dyrektor Muzeum, przedstawił twórczość artysty oraz krótki biogram autorki monografii. Prof. dr hab. Grzegorz Dziamski natomiast omówił książkę B. Kowalskiej, po czym wywiązała się dyskusja na temat działalności Bogusza i jego miejsca na mapie artystycznej Polski.

Podziękowanie - w imieniu władz miejskich - złożyli Burmistrz MiG Pleszew Marian Adamek oraz przewodniczący Rady Miejskiej Pleszewa Mieczysław Kołtuniewski. Dołączyli do nich prezes PTK Andrzej Szymański oraz dyrektor MR Jerzy Szpunt.

Po części oficjalnej odbyło się spotkanie towarzyskie, w czasie którego wspominano postać niezwykłego artysty Mariana Bogusza.

Folder towarzyszący promocji książki B. Kowalskiej "Bogusz - artysta i animator" (2008)

Marian Bogusz urodził się 25 marca 1920 w Pleszewie. Tutaj spędził dzieciństwo i młodość, maturę zdał w 1939 roku. Aresztowany w 1940 roku przez Niemców, osadzony zostaje w więzieniu hitlerowskim - Fort VII w Poznaniu, a następnie w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. Po wojnie zamieszkał w Warszawie. W latach 1946 - 1948 studiował w Akademii Sztuk Pięknych m.in. w pracowniach Jana Cybisa i Jana Soko­łowskiego. Wkrótce stał się jedną z najważniejszych postaci polskiego życia artystycznego: i jako samodzielny twórca, i jako człowiek inspirujący wiele ważnych przedsięwzięć środowiskowych i ogólnopolskich o różnorodnym, zwykle awangardowym, charakterze. Od 1947 roku aktywnie współpracował z warszawskim Klubem Młodych Artystów i Naukowców, będącym niezwykle żywym ogniskiem inicjatyw intelektualno-artystycznych, promieniujących na cały kraj. Eksperymentował także w dziedzinie scenografii - współpracował z teatrami w Warszawie, Łodzi, Kaliszu i Koszalinie.

W połowie lat 50-tych, współpracując ze Zbigniewem Dłubakiem, Andrzejem Szlagierem, Andrzejem Zaborowskim, Barbarą Zbrożyną, założył Grupę 55. Jej powstanie było nie tylko wyrazem buntu wobec niedawnej dominacji socrealizmu w rozmaitych dziedzinach życia kulturalnego, ale rów­nież wyrazem sprzeciwu wobec nieco już skostniałej, a wciąż promowanej w akademiach jako rodzaj kanonu, estetyzującej sztuki całkowicie oderwanej od otaczającej rzeczywistości. Bogusz, który odgrywał w grupie zasadniczą rolę, był również współtwórcą jednej z pierwszych powojennych polskich galerii pokazujących sztukę współczesną - Galerii Krzywe Koło, która od roku 1956 działała w stołecznym Staromiejskim Domu Kultury.

Marian Bogusz inspirował Wystawę Sztuki Nowoczesnej w Krakowie (1948-49), która była przełomowym wydarzeniem w historii polskiej sztuki II połowy XX wieku. Dzięki jego współudziałowi i otwartości na nowe pro­pozycje artystyczne, został też określony model eksperymentalnych spotkań twórczych o pionierskim charakterze, jak Plener Koszaliński w Osiekach (1963), Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965), Sympozjum Wrocław70, Lubel­skie Spotkania Plastyczne (1976-78). Te „imprezy-laboratoria” przez długie lata decydowały o obliczu polskiej sztuki. Brał udział w licznych zagranicznych ple­nerach i sympozjach, m.in. w Aalborg w Danii, Urbanum'71 w Norymberdze. Wystawy swoich dzieł prezentował na wszystkich kontynentach. Siła niezwy­kłej osobowości i zdolności organizatorskie pozwalają zaliczyć go do najaktyw­niejszych animatorów powojennego życia artystycznego w Polsce. Umiejętnie wykorzystywał struktury i propagandę socjalistycznego państwa dla realizacji różnych koncepcji nowoczesnej twórczości artystycznej.

W swoich dziełach malarskich starał się łączyć wyrazistość języka sto­sowanych środków ekspresji (jak widoczna, uderzająca deformacja postaci, architektury, przedmiotów, płasko kładziony zdecydowany kolor) z potrzebą nadawania im metaforycznego sensu. Obie te skłonności zatarły się, kiedy w latach 60-tych zainteresował się malarstwem materii. Zrezygnował wówczas nie tylko z metafory, ale wręcz z jakiejkolwiek aluzyjności, starając się wyeks­ponować autonomiczne wartości dzieła sztuki, zwłaszcza zaś fakturę obrazu. Ujawnił, jeszcze silniej niż w pracach wcześniejszych, wrażliwość na kolor, umiejętność wydobywania z plamy barwnej licznych odcieni i niuansów. Nie­które z prac tego rodzaju posiadają charakterystyczną dla tej poetyki struk­turę reliefową, która pozwoliła na uzyskanie dodatkowych efektów bliskich informelu. Eksperymentował również z efektami naruszającymi fizyczność i płaszczyznę płótna, wykorzystując elementy kolażu i ambalażu. W latach siedemdziesiątych fascynował go problem przestrzeni i światła - powstające między nimi relacje. Zmarł 2 lutego 1980 r. w Warszawie.

Opracował Jerzy Szpunt (na podstawie: Britannica, Edycja polska; Wielka Encykl. Powszechna;  www.culture.pl; B. Kowalska - monografia)

[Zobacz relację fotograficzną z promocji monografii B. Kowalskiej o M. Boguszu]